Society 5.0 là thuật ngữ được chính phủ Nhật Bản cùng với các cơ quan chính phủ trên thế giới đề xuất, nhằm chỉ một xã hội mới được số hóa ở mức cao. Với từ khóa “Society 5.0”, thế giới đang nỗ lực hiện thực hóa một xã hội thông minh hơn thông qua việc khai thác dữ liệu lớn (Big Data) thu thập từ các thiết bị IoT.
Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tầm nhìn của một xã hội nơi tri thức và thông tin được chia sẻ rộng rãi, từ đó tạo ra những giá trị mới và vượt qua các thách thức xã hội hiện tại.
1. Society 5.0 là gì?
Society 5.0 (đọc là: Xã hội 5.0) là khái niệm chỉ một xã hội tiếp nối các giai đoạn phát triển trước đây của loài người:
Society 1.0: Xã hội săn bắn
Society 2.0: Xã hội nông nghiệp
Society 3.0: Xã hội công nghiệp
Society 4.0: Xã hội thông tin
Trong xã hội thông tin hiện nay (Society 4.0), vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế như thiếu hụt thông tin, khó khăn trong việc kết nối và hợp tác giữa các lĩnh vực. Ngoài ra, con người phải chịu gánh nặng trong việc xử lý một lượng lớn dữ liệu để đưa ra quyết định tối ưu. Các yếu tố như tuổi tác, khuyết tật, hoặc điều kiện kinh tế cũng làm hạn chế khả năng hành động của cá nhân.
Ở các quốc gia như Nhật Bản, Hàn Quốc hay Trung Quốc, vấn đề già hóa dân số, tỷ lệ sinh thấp, và khoảng cách phát triển giữa nông thôn và đô thị cũng là những thách thức khó giải quyết.
Vì vậy, Society 5.0 được kỳ vọng sẽ xây dựng một xã hội nơi mọi người và mọi vật đều được kết nối thông qua IoT, tạo ra một hệ sinh thái nơi tri thức và dữ liệu được chia sẻ linh hoạt, giúp tạo ra giá trị mới và giải quyết hiệu quả các vấn đề xã hội.
2. Mối liên hệ giữa Industry 4.0 và Society 5.0
Một thuật ngữ thường được nhắc đến song song với Society 5.0 là Industry 4.0.
Industry 4.0 đề cập đến cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, nơi việc tự động hóa và kết nối trong sản xuất (như nhà máy thông minh – Smart Factory) được thực hiện thông qua IoT.
Society 5.0 có mối liên hệ chặt chẽ với Industry 4.0 ở chỗ nó không chỉ cải tiến sản xuất mà còn mở rộng khái niệm chuyển đổi số (DX) sang toàn xã hội.
3. Cơ chế hoạt động của Society 5.0
Society 5.0 được hiện thực hóa bằng cách kết hợp giữa thế giới thực (Physical World) và thế giới ảo (Cyber World).
Trong xã hội thông tin hiện nay (4.0), con người phải truy cập vào dịch vụ đám mây (Cloud) thông qua Internet để lấy dữ liệu và phân tích.
Ngược lại, Society 5.0 sẽ thu thập khối lượng lớn dữ liệu từ thế giới thực thông qua các thiết bị như loa thông minh, cảm biến,… chuyển về thế giới ảo dưới dạng Big Data.
Sau đó, AI (Trí tuệ nhân tạo) sẽ phân tích những dữ liệu này và gửi kết quả phân tích trở lại thế giới thực để phản hồi, hỗ trợ ra quyết định.
Điều này cho phép xử lý dữ liệu ở quy mô vượt quá khả năng của con người, tạo ra những giá trị mới và giải pháp đột phá.
4. Những vấn đề chính mà Society 5.0 hướng đến
Society 5.0 được kỳ vọng sẽ ứng dụng trong việc giải quyết cả các vấn đề kinh tế và xã hội như sau:
(1) Vấn đề kinh tế:
Đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về năng lượng
Giải quyết nhu cầu gia tăng về lương thực
Đối phó với tình trạng dân số già và tuổi thọ ngày càng cao
Tăng cường năng lực cạnh tranh toàn cầu
Giảm bất bình đẳng và phân bổ lại của cải giữa các khu vực
(2) Vấn đề xã hội:
Cắt giảm khí thải nhà kính
Tăng sản lượng nông nghiệp, giảm lãng phí thực phẩm
Kiểm soát chi phí xã hội
Phát triển công nghiệp bền vững
Giảm bất bình đẳng vùng miền, tái phân phối tài nguyên hiệu quả hơn
5. Những thách thức khi triển khai Society 5.0
Mặc dù chính phủ Nhật Bản đang tích cực thúc đẩy triển khai Society 5.0, nhưng vẫn tồn tại những trở ngại:
Khoảng cách thế hệ trong việc sử dụng công nghệ: Một bộ phận lớn dân số không quen thuộc với thiết bị công nghệ hiện đại, do đó cần phát triển sản phẩm phù hợp với lối sống hiện tại.
Quản lý dữ liệu cá nhân: Trong tương lai, lượng dữ liệu được thu thập từ đời sống thường ngày sẽ rất lớn, bao gồm cả thông tin cá nhân như: ai, ở đâu, khi nào,…
Điều này đòi hỏi các doanh nghiệp phải nâng cao ý thức và quy trình xử lý thông tin cá nhân, đảm bảo quyền riêng tư ở mức cao nhất.
6. BAP và hành trình cùng Society 5.0
Qua bài viết này, bạn đã có cái nhìn tổng quan về Society 5.0 và cách mà xã hội sẽ chuyển mình nhờ công nghệ.
Tại BAP, chúng tôi đang tập trung phát triển các lĩnh vực then chốt của Society 5.0 như AI, IoT, Blockchain, nhằm hỗ trợ các cá nhân, tổ chức đang hoạt động vì mục tiêu đóng góp xã hội và phát triển bền vững.
Nếu bạn quan tâm đến giải pháp công nghệ đồng hành cùng Society 5.0, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ.
