Tại sao chuyển đổi số cần Scale Agile? Bí quyết thành công từ các doanh nghiệp hàng đầu

Scale Agile là phương pháp mở rộng Agile ra toàn tổ chức, giúp đồng bộ chiến lược – vận hành – công nghệ, từ đó tăng tốc chuyển đổi số hiệu quả.

Chuyển đổi số (Digital Transformation) đòi hỏi doanh nghiệp phải thích nghi nhanh và đổi mới liên tục. Để thực hiện điều này ở quy mô lớn, nhiều tổ chức tiên phong đã áp dụng Scale Agile – giải pháp giúp triển khai Agile không chỉ trong nhóm kỹ thuật mà trên toàn doanh nghiệp.

Vậy điều gì khiến Scale Agile trở thành yếu tố quyết định trong thành công của chuyển đổi số? Câu trả lời nằm ở khả năng phản ứng linh hoạt, tối ưu vận hành và tạo giá trị liên tục mà mô hình này mang lại.

I. Những thách thức khi chuyển đổi số quy mô lớn

Điều gì gây trở ngại cho doanh nghiệp trên chặng đường Chuyển đổi số? – Nguồn: LinkendIn.

Dù sở hữu ngân sách và công nghệ hiện đại, nhiều doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn khi triển khai chuyển đổi số ở quy mô toàn tổ chức. Vậy điều gì đang trở thành rào cản đối với các doanh nghiệp?

• Thiếu liên kết giữa chiến lược và thực thi

Các mục tiêu số hóa thường được hoạch định ở cấp cao nhưng không được truyền tải hiệu quả đến các bộ phận triển khai. Điều này dẫn đến xung đột ưu tiên, lãng phí nguồn lực và mất phương hướng.

• Silo tổ chức, thiếu phối hợp liên phòng ban

Doanh nghiệp lớn thường hoạt động theo cấu trúc phân mảnh. Mỗi bộ phận có quy trình và hệ thống riêng, khiến việc phối hợp trong các dự án chuyển đổi số trở nên chậm chạp, thiếu linh hoạt.

• Quy trình cứng nhắc, không phù hợp với sự thay đổi

Việc vẫn duy trì các mô hình quản trị truyền thống (waterfall, top-down) khiến doanh nghiệp khó phản ứng nhanh với biến động từ thị trường hoặc phản hồi từ khách hàng.

• Thiếu văn hóa đổi mới và mindset Agile

Chuyển đổi số không chỉ là vấn đề công nghệ mà còn là thay đổi cách suy nghĩ và làm việc. Việc nhân viên ngại thay đổi hoặc không hiểu rõ giá trị của Agile sẽ cản trở quá trình chuyển đổi.

II. Vì sao Scale Agile là lời giải cho doanh nghiệp?

Những ưu điểm nổi bật mà giải pháp Scale Agile mang lại cho doanh nghiệp. Nguồn: Solutelabs

Trước những rào cản về tổ chức, vận hành và văn hóa, Scale Agile mang đến một cách tiếp cận toàn diện để giúp doanh nghiệp chuyển đổi số thành công ở quy mô lớn. Cụ thể:

• Đồng bộ chiến lược và thực thi

Scale Agile giúp kết nối mục tiêu cấp cao với hành động cụ thể ở các nhóm thực thi thông qua mô hình làm việc liên tầng (multi-level planning). Từ đó, đảm bảo mọi bộ phận đều hướng đến cùng một giá trị kinh doanh.

• Phá bỏ silo, tăng khả năng cộng tác liên phòng ban

Các mô hình như SAFe, LeSS hay Spotify thúc đẩy làm việc theo nhóm liên chức năng (cross-functional teams), giúp các bộ phận phối hợp chặt chẽ hơn, chia sẻ thông tin và phản hồi liên tục.

• Tăng tính linh hoạt, phản ứng nhanh với thay đổi

Scale Agile tạo ra các chu kỳ triển khai ngắn (iteration/sprint), kiểm thử liên tục và phản hồi thường xuyên. Điều này giúp doanh nghiệp nhanh chóng điều chỉnh theo nhu cầu khách hàng hoặc thay đổi từ thị trường.

• Xây dựng văn hóa đổi mới và tư duy Agile toàn diện

Thông qua việc trao quyền cho nhóm, giảm kiểm soát từ trên xuống, và khuyến khích học hỏi từ sai lầm, Scale Agile giúp hình thành một văn hóa mở – nơi đổi mới là nền tảng.

III. Các mô hình Scale Agile phổ biến trong hành trình Chuyển đổi số

Các mô hình Scale Agile nào phù hợp với doanh nghiệp? Nguồn: 1boss

Khi doanh nghiệp mở rộng quy mô Agile trong toàn tổ chức để phục vụ mục tiêu chuyển đổi số (digital transformation), việc lựa chọn đúng mô hình Scale Agile là yếu tố quyết định thành công. Dưới đây là bốn mô hình phổ biến nhất hiện nay:

1. SAFe (Scaled Agile Framework)

• Đặc điểm: Cấu trúc rõ ràng, có hệ thống tầng bậc từ cấp đội nhóm đến toàn doanh nghiệp.
• Ưu điểm: Dễ kiểm soát, tích hợp tốt giữa các nhóm kỹ thuật và kinh doanh, phù hợp với tổ chức có cấu trúc phân cấp rõ ràng.
• Thích hợp với: Doanh nghiệp lớn, cần đồng bộ chiến lược – vận hành – công nghệ trong quá trình chuyển đổi số.

2. Spotify Model

• Đặc điểm: Lấy đội nhóm làm trung tâm (Squads), tổ chức linh hoạt theo các bộ tộc (Tribes) và nhóm chuyên môn (Guilds).
• Ưu điểm: Thúc đẩy sự tự chủ, đổi mới và tính linh hoạt cao trong từng nhóm.
• Thích hợp với: Doanh nghiệp có văn hóa Agile mạnh, muốn phát triển nhanh và liên tục thích nghi với thị trường.

3. LeSS (Large-Scale Scrum)

• Đặc điểm: Mở rộng từ Scrum truyền thống, giữ nguyên tính đơn giản và minh bạch của phương pháp gốc.
• Ưu điểm: Dễ tiếp cận đối với tổ chức đã quen với Scrum, giảm thiểu tầng lớp quản lý trung gian.
• Thích hợp với: Tổ chức vừa và nhỏ, cần mở rộng nhanh phương pháp Agile mà không làm phức tạp hóa hệ thống.

4. Disciplined Agile (DA)

• Đặc điểm: Kết hợp các thực hành tốt nhất từ Scrum, Kanban, Lean, SAFe và DevOps, cho phép lựa chọn linh hoạt theo ngữ cảnh.
• Ưu điểm: Linh hoạt, hỗ trợ nhiều loại hình tổ chức, phù hợp với các giai đoạn khác nhau trong chuyển đổi số.
• Thích hợp với: Doanh nghiệp cần giải pháp tùy chỉnh cao, có đặc thù riêng hoặc đang trong giai đoạn chuyển đổi từng phần.

IV. Bài học thành công: Cách các doanh nghiệp triển khai giải pháp Scale Agile trong hành trình chuyển đổi số

Những Case study Chuyển đổi số thành công từ các doanh nghiệp lớn. Nguồn: Chatops

Việc triển khai Scale Agile không chỉ dừng lại ở việc chọn mô hình phù hợp, mà còn đòi hỏi chiến lược rõ ràng, thay đổi cấu trúc tổ chức và văn hóa nội bộ. Dưới đây là ba ví dụ điển hình minh họa cách thức các tập đoàn lớn đã áp dụng thành công mô hình này trong quá trình Chuyển đổi số.

1. ING – Chuyển đổi toàn diện theo Spotify Model

– Bối cảnh:

ING – một trong những ngân hàng lớn nhất châu Âu – nhận thấy quy trình phát triển sản phẩm cồng kềnh, chậm thích ứng với nhu cầu khách hàng và đổi mới công nghệ.

– Cách triển khai:

• • Cấu trúc lại tổ chức: ING chia các nhóm chức năng theo mô hình Squads (nhóm nhỏ tự chủ), mỗi Squad tập trung vào một tính năng hoặc dịch vụ cụ thể.
  • Thiết lập các Tribes: Tập hợp các Squad liên quan để tăng sự phối hợp và chia sẻ kiến thức.
  • Tăng quyền tự chủ: Các Squad được quyền tự chọn công nghệ, quy trình và cách làm việc phù hợp nhất, miễn là đáp ứng mục tiêu kinh doanh.
  • Đầu tư huấn luyện nội bộ: ING xây dựng chương trình đào tạo nội bộ về Agile và coaching để đảm bảo hiểu đúng mô hình.

– Kết quả:

• • • Tăng tốc độ ra mắt sản phẩm số.
    • Nâng cao trải nghiệm khách hàng.
    • Văn hóa đổi mới lan tỏa mạnh mẽ trong toàn bộ tổ chức.

2. Philips – Đồng bộ toàn cầu với SAFe (Scaled Agile Framework)

– Bối cảnh:

Là tập đoàn đa quốc gia với nhiều dòng sản phẩm y tế và chăm sóc sức khỏe, Philips gặp khó khăn trong việc đồng bộ chiến lược, quy trình và tiến độ giữa các nhóm tại nhiều quốc gia.

– Cách triển khai:

• • Áp dụng SAFe ở cấp chương trình (Program Level): Nhóm các đội Agile vào Agile Release Trains (ARTs) để cùng theo đuổi mục tiêu sản phẩm.
  • Xây dựng Product Increment Planning (PI Planning) định kỳ để toàn bộ đội ngũ cùng nhau lên kế hoạch, chia sẻ rủi ro và cam kết tiến độ.
  • Triển khai theo giai đoạn: Bắt đầu từ một số đơn vị thử nghiệm (pilot), sau đó mở rộng dần sang toàn bộ tổ chức khi đã đạt được kết quả tích cực.
  • Thiết lập vai trò mới như RTE (Release Train Engineer) để đảm bảo vận hành mượt mà trong hệ thống SAFe.

– Kết quả:

• • • Rút ngắn thời gian phát triển sản phẩm từ vài tháng xuống còn vài tuần.
    • Gia tăng khả năng phản ứng với thay đổi.
    • Đảm bảo tính nhất quán và chất lượng sản phẩm trong các thị trường khác nhau.

3. IBM – Áp dụng Disciplined Agile (DA) linh hoạt theo từng đơn vị

– Bối cảnh:

Là tập đoàn công nghệ với quy mô toàn cầu, IBM không thể áp dụng một mô hình cố định cho toàn bộ tổ chức do sự đa dạng trong loại hình sản phẩm, văn hóa và quy mô của các nhóm.

– Cách triển khai:

• • Lựa chọn DA để “định hướng chứ không áp đặt”: DA cung cấp một bộ công cụ đa dạng và hướng dẫn để các nhóm tự chọn cách làm Agile phù hợp nhất.
  • Thiết lập các “Way of Working (WoW)” riêng cho từng nhóm, từng bộ phận.
  • Đưa vào quy trình ra quyết định bằng cách sử dụng toolkit DA để so sánh, phân tích lợi – hại của từng hướng đi trước khi áp dụng.
  • Tập trung xây dựng năng lực nội bộ: IBM đào tạo chuyên sâu về DA, tạo các cộng đồng thực hành nội bộ để lan tỏa kiến thức.

– Kết quả:

• • • Đạt được sự linh hoạt mà không làm mất kiểm soát.
    • Tăng sự hài lòng và gắn kết trong các nhóm phát triển.
    • Đáp ứng được yêu cầu đa dạng của các sản phẩm và khách hàng.

Các doanh nghiệp hàng đầu không chỉ lựa chọn mô hình Scale Agile phù hợp mà còn triển khai theo cách phù hợp với chiến lược, văn hóa và mục tiêu chuyển đổi số riêng của họ. Điều này chính là chìa khóa để Scale Agile trở thành đòn bẩy mạnh mẽ cho quá trình Chuyển đổi số.

VI. Làm thế nào để doanh nghiệp Việt Nam triển khai giải pháp Scale Agile thành công trong chuyển đổi số?

Việc áp dụng Scale Agile không đơn thuần là chuyển đổi quy trình làm việc, mà là một sự dịch chuyển toàn diện trong cách doanh nghiệp tư duy và vận hành, từ chiến lược cấp cao đến nhóm phát triển phần mềm. Với bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra ngày càng khốc liệt, nhất là sau đại dịch và dưới áp lực cạnh tranh toàn cầu, doanh nghiệp Việt Nam cần một cách tiếp cận bài bản, linh hoạt nhưng có định hướng rõ ràng.

Yếu tố nào giúp các doanh nghiệp Chuyển đổi số thành công? Nguồn: LinkendIn.

1. Gắn Scale Agile với mục tiêu chuyển đổi số toàn tổ chức

Để Scale Agile phát huy hiệu quả, doanh nghiệp cần xem đây là một phần trong lộ trình chuyển đổi số tổng thể, chứ không phải là “phương pháp cho IT”. Tư duy này cần bắt đầu từ ban lãnh đạo:

• Xác định tầm nhìn chuyển đổi số: Doanh nghiệp muốn số hóa điều gì? Đổi mới mô hình kinh doanh ra sao? Tối ưu trải nghiệm khách hàng như thế nào?
• Làm rõ vai trò của Agile: Agile không phải đích đến, mà là công cụ giúp tổ chức đạt được tốc độ, khả năng thích ứng, và liên tục cải tiến sản phẩm/dịch vụ.

Việc đồng bộ giữa tầm nhìn chiến lược và phương pháp thực thi chính là nền tảng giúp doanh nghiệp tăng tốc và phát triển bền vững trong hành trình Chuyển đổi số.

2. Lựa chọn mô hình Scale Agile phù hợp với đặc thù tổ chức

Mỗi doanh nghiệp có quy mô, văn hóa và độ trưởng thành Agile khác nhau. Một số mô hình phổ biến được các tập đoàn lớn áp dụng trên toàn cầu:

• SAFe (Scaled Agile Framework): Thích hợp với doanh nghiệp quy mô lớn, nhiều phòng ban, cần điều phối giữa các chương trình phức tạp.
• Spotify Model: Ưu tiên sự linh hoạt và sáng tạo. Phù hợp với các công ty công nghệ có văn hóa tự chủ, tốc độ cao.
• Disciplined Agile (DA): Cho phép tùy biến theo từng đơn vị trong tổ chức, phù hợp với doanh nghiệp đa lĩnh vực.

3. Tái cấu trúc tổ chức theo hướng linh hoạt và hướng khách hàng

Scale Agile thành công đòi hỏi phải thay đổi cả về cấu trúc và văn hóa tổ chức:

• Thiết lập các nhóm liên chức năng (cross-functional teams) có quyền tự chủ cao, tập trung vào kết quả và giá trị mang lại cho khách hàng.
• Định nghĩa lại vai trò lãnh đạo: Từ kiểm soát sang hỗ trợ (servant leadership), khuyến khích trao quyền và học hỏi liên tục.
• Xây dựng văn hóa phản hồi nhanh – học nhanh – điều chỉnh nhanh.

4. Đầu tư công nghệ hỗ trợ thực thi và đo lường hiệu quả

Công nghệ đóng vai trò then chốt trong việc vận hành Agile ở quy mô lớn:

• Công cụ quản lý Agile: Jira, Azure DevOps, Rally giúp theo dõi tiến độ, phối hợp nhóm và quản lý backlog hiệu quả.
• Tự động hóa (CI/CD, DevOps) giúp rút ngắn chu kỳ phát hành, giảm lỗi và tăng khả năng phản hồi.
• Dữ liệu thời gian thực: giúp lãnh đạo và nhóm Agile ra quyết định nhanh dựa trên thông tin cập nhật liên tục.
  

5. Đào tạo – huấn luyện – duy trì văn hóa Agile dài hạn

Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến Scale Agile thất bại là thiếu năng lực nội bộ và sự kiên trì. Doanh nghiệp cần:

• Đào tạo liên tục cho các vai trò chủ chốt: Product Owner, Scrum Master, Agile Coach…
• Tổ chức các buổi workshop thực hành, chia sẻ thành công/thất bại, lan tỏa tư duy Agile trong toàn bộ tổ chức.
• Đánh giá độ trưởng thành Agile định kỳ, không ngừng cải tiến mô hình triển khai theo thực tế.
  

Kết luận:   

Scale Agile không chỉ là xu hướng – mà là đòn bẩy chiến lược để các doanh nghiệp Việt Nam thực sự bứt phá trong thời đại số. Việc triển khai đúng cách không chỉ giúp rút ngắn thời gian đưa sản phẩm ra thị trường, mà còn nâng cao khả năng thích ứng và tạo ra giá trị liên tục cho khách hàng.

Chuyển đổi số không thể thành công nếu chỉ dừng ở việc áp dụng công nghệ – mà cần một mô hình quản trị mới, nơi tư duy linh hoạt, sự cộng tác liên chức năng và liên tục cải tiến trở thành chuẩn mực vận hành. Đó chính là giá trị mà giải pháp scale agile có thể mang lại.