Phát triển phần mềm là gì? Quy trình phát triển phần mềm mà bạn cần biết

Dưới sự phát triển không ngừng của công nghệ và khoa học kỹ thuật ngày nay, việc phát triển phần mềm là hoạt động rất cần thiết, mang lại nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp cũng như cải tiến đời sống của mọi người. Vậy phát triển phần mềm là gì? Một phần mềm được phát triển qua những giai đoạn nào? Bài viết này sẽ giúp bạn giải đáp các thắc mắc trên.

I. Phát triển phần mềm là gì?

Theo IBM (International Business Machines) – Tập đoàn về công nghệ máy tính đa quốc gia của Mỹ định nghĩa: “Phát triển phần mềm là việc đề cập đến một tập hợp các hoạt động khoa học máy tính dành riêng cho quá trình tạo, thiết kế, triển khai và hỗ trợ phần mềm.”

Tóm lại, phát triển phần mềm là hoạt động chuyển nhu cầu của người dùng thành một sản phẩm phần mềm thông qua lập trình máy tính.

Software development

Phát triển phần mềm là gì? Hình ảnh: teamkgsr.com

II. Các loại phần mềm chính

1. Phần mềm hệ thống

Là loại phần mềm được lập trình để vận hành và điều khiển phần cứng, cho phép người dùng có thể tương tác với các phần cứng của máy tính một cách hiệu quả.

Nó cung cấp các chức năng cốt lõi như hệ điều hành, quản lý đĩa, quản lý phần cứng và các nhu cầu vận hành khác. 

Mục đích của Phần mềm hệ thống là để quản lý tài nguyên hệ thống và cung cấp nền tảng cho Phần mềm ứng dụng chạy.

2. Phần mềm ứng dụng

Là loại phần mềm được viết bằng ngôn ngữ cấp cao. Nó được thiết kế để người dùng thực hiện một số tác vụ cụ thể, đáp ứng các yêu cầu cụ thể.

Tìm hiểu thêm về phần mềm ứng dụng tại đây.

Ngoài ra còn có các loại phần mềm khác là phần mềm trình điều khiển, phần mềm trung gian và phần mềm lập trình.

III. Quy trình phát triển phần mềm

Quy trình này bao gồm các giai đoạn khác nhau nhằm tạo ra phần mềm hoạt động. Nó chủ yếu được tiến hành bởi các nhà phát triển phần mềm, kỹ sư phần mềm và các lập trình viên. Dưới đây là 6 giai đoạn trong quy trình.

software development stage

Quy trình phát triển phần mềm – Hình ảnh: teqblogs.com

1. Xác định yêu cầu

Các nhà phát triển cần nghiên cứu thị trường sâu rộng để xác định khả năng tồn tại của sản phẩm. Công ty có thể lấy thông tin về nhu cầu của khách hàng thông qua việc thực hiện các cuộc khảo sát, trả lời câu hỏi, lắng nghe phản hồi từ các khách hàng tiềm năng. 

Từ đó, họ có thể tạo một tài liệu SRS (tài liệu đặc tả yêu cầu phần mềm) mô tả về mục tiêu và hiệu suất dự kiến của phần mềm.

2. Phân tích yêu cầu

Sau khi các yêu cầu được thu thập, dữ liệu này được phân tích để đảm bảo tính hợp lệ của nó. Giai đoạn thứ hai này cung cấp một bản phác thảo chi tiết để các nhà phát triển phần mềm tập trung vào. Đây cũng là giai đoạn mà các lập trình viên lựa chọn cách tiếp cận phát triển phần mềm.

requirement analytics

Giai đoạn phân tích yêu cầu – Hình ảnh: milestarbabies.com

3. Thiết kế

Thiết kế là giai đoạn lựa chọn ngôn ngữ lập trình và cơ sở dữ liệu phù hợp nhất với phần mềm của bạn, áp dụng các phương pháp và công cụ để tạo ra mô hình hệ thống cần sử dụng. 

Bước này cung cấp một khuôn mẫu cho các nhà phát triển và nhà kiểm tra. Đồng thời giúp giảm nguy cơ sai sót và chậm trễ trong thành phẩm.

4. Mã hóa và thực hiện

Mọi tính năng được thiết kế trước đó cần được thay đổi thành mã và tất cả các thành phần phải được triển khai. Các nhà phát triển viết mã dựa trên các thông số kỹ thuật và yêu cầu của sản phẩm đã được thống nhất trong ba giai đoạn trước.

Đây là giai đoạn dài nhất trong toàn bộ giao thức.

5. Thử nghiệm

Giai đoạn thử nghiệm được hoàn thành trước khi phát hành sản phẩm cho người dùng và cũng là giai đoạn rất quan trọng. Nếu có bất kỳ điều gì sai trong giai đoạn này hoặc bất kỳ lỗi nào được ghi nhận trong các mã, nó có thể dẫn đến việc lặp lại quá trình mã hóa cho đến khi hoàn thành như cũ.

testing phase

Giai đoạn thử nghiệm – Hình ảnh: performancelabus.com

6. Triển khai và bảo trì

Sau khi tất cả các lỗi từ mã hóa được loại bỏ trong giai đoạn thử nghiệm, bước tiếp theo chính là giai đoạn triển khai – cung cấp sản phẩm cho khách hàng sử dụng.

Dựa trên phản hồi của khách hàng sau khi sử dụng sản phẩm trong thực tế, nhà phát triển có thể cải thiện sản phẩm của mình và loại bỏ các lỗi hay lỗ hỏng có thể xảy ra. Đồng thời ở giai đoạn bảo trì này, các nhà phát triển cần chăm sóc các sản phẩm hiện có và cập nhật phần mềm để đảm bảo nó hoạt động tốt mọi lúc.

Như vậy, trên đây là 6 bước trong quy trình phát triển phần mềm. Tất cả các giai đoạn đều có liên quan mật thiết với nhau và cần thực hiện theo quy trình để đảm bảo tính hiệu quả.

Hy vọng bài viết này có thể giúp bạn hiểu được “Phát triển phần mềm là gì?” và tổng quan về quy trình phát triển phần mềm. Đây cũng là lĩnh vực có cơ hội nghề nghiệp rất rộng mở và mức thu nhập tốt ở hiện tại và tương lai.